غیبت اصول بین المللی اخلاق حرفه ای در اخبار رسانه ملی

نتایج یک تحقیق دانشگاهی نشان داده است: پوشش اخبار ساعت ۲۰ شبکه خبر و بخش خبری ساعت ۲۰.۳۰ به لحاظ کیفی با اصول اخلاق حرفه ای مورد تایید کشورهای مختلف جهان و سازمان های بین المللی مرتبط با این حوزه فاصله زیادی دارد.
براساس نتایج پایان نامه محدثه زین العابدینی که به راهنمایی اکبر نصراللهی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در تاریخ هشتم شهریور دفاع شد، انجام شد، شاخص های اخلاق حرفه ای روزنامه نگاری از ۳۰ کشور جهان استخراج شد و در چهار محور اصلی شامل انصاف و بیطرفی، به حداقل رساندن آسیب ها، استقلال، دقت و عینیت در مجتوای اخبار ۲۰:۳۰ از شبکه دوم سیما و خبر ۲۰ از شبکه خبر مورد بررسی قرار گرفت.
براساس یافته های این پژوهش، میزان رعایت اصل استقلال با میانگین ۲ از سایر اصول کمتر بوده است. پس از آن اصل دقت و عینیت بوده که در ۶۷.۶ درصد از اخبار خیلی کم رعایت شده است. در این بین اصل به حداقل رساندن آسیب‌ها در ۶۹.۹ درصد از اخبار تا حدودی رعایت شده که با میانگین رعایت ۲.۸۷، نسبت سایر اصول، بیشترین میزان رعایت را به خود اختصاص داده است. در این زمینه اصل انصاف و بی‌طرفی تنها در ۱۰.۶ درصد از اخبار، به حداقل رساندن آسیب‌ها در ۱۱.۱ درصد از اخبار، استقلال در هیچکدام از خبرها و دقت و عینیت تنها در ۰.۹ درصد کاملا رعایت شده است.
با توجه به نتایج دیگر تحقیق با مقایسه دو بخش خبری در میزان رعایت اصول اخلاق حرفه ای، بخش خبری 20:30 از مجموع ۵۹.۷ درصد از کل اخبار که پوشش داده؛ در ۴۷.۴ درصد از آن اصول اخلاق حرفه ای را خیلی کم رعایت کرده است و در حدود ۱۲.۰ درصد از آن تا حدودی رعایت نموده است. همچنین بخش خبری ۲۰ شبکه خبر اما عملکرد بهتری داشتهاست؛ زیرا از مجموع ۴۰.۳ درصد پوشش خبری که داشته، اصول اخلاق حرفه ای را در ۱۶.۲ درصد، تاحدودی و در ۰.۹ درصد رعایت کرده است. ولی در ۲۱.۸ درصد خیلی کم و در ۱.۴ درصد اصلا رعایت نکرده است.
در این پژوهش همچنین رابطه بین میزان رعایت اصول اخلاق حرفه ای با موضوعات مختلف خبری بررسی و مشخص شد، اخبار حقوقی کمتر از سایر موضوعات خبری اخلاق حرفه ای را رعایت کرده و اخبار ورزشی بیشترین میزان رعایت را به خود اختصاص داده است.
از جمله نتایج دیگر این پژوهش می توان به این نکته اشاره کرد که میان میزان رعایت اصول اخلاق حرفه ای و بخش خبری نیز تفاوت هایی وجود دارد، چنانچه با بالارفتن میزان رعایت اخلاق حرفه ای، سهم بخش خبری 20:30 به نسبت خبر 20 شبکه خبر کاهش یافته است و ضعف بخش خبری 20:30 در رعایت شاخص های اصل انصاف و بی طرفی و ضعف بخش خبری 20 شبکه خبر در رعایت اصل به حداقل رساندن آسیب ها بوده است. ضمن اینکه هر دو خبر در رعایت اصل استقلال و اصل دقت و عینیت یکسان و ضعیف عمل نموده اند.
گفتنی است این پژوهش که با راهنمایی و مشاوره اکبر نصرالهی و یونس شکرخواه انجام شده است، در هشتم شهریور ماه سال 1396 با داوری مجید رضاییان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال دفاع شده است.
انتهای پیام/