در فیسبوک، بیشترین اطلاعات نادرست درباره کروناویروس منتشر شده است
دو نهاد تحقیقاتی و آموزش روزنامه‌نگاری، شامل مرکز بین المللی روزنامه‌نگاران (ICFJ) و مرکز آموزشی و تحقیقاتی Tow که در حوزه روزنامه‌نگاری دیجیتال در دانشگاه کلمبیا، نتایج پیمایشی جهانی با موضوع بیماری کووید- 19 و تاثیرات آن بر آینده روزنامه‌نگاری را که با هدف کمک به بهبود وضعیت روزنامه‌نگاری در وضعیت شیوع بیماری کووید-19 انجام شده است؛ منتشر کردند و نخستین یافته‌های آن را نگران‌کننده دانستند.
در این پیمایش جهانی که به تازگی منتشر شده است، 1400 روزنامه‌نگار انگلیسی زبان در 125 کشور به پرسش های ارسالی پاسخ دادند.
مهم‌ترین دلیل انجام این پیمایش جهانی، بررسی تاثیرات شیوع جهانی بیماری کووید-19 بر ساختارها و کارکردهای روزنامه‌نگاری و سو‌استفاده حاکمان و دولت‌ها از این موقعیت بوده است. در حالیکه پیش از این «جولی پوزتی»، مدیر تحقیقات جهانی در مرکز بین‌المللی روزنامه‌نگاران و «امیلی بل»، بنیانگذار Tow، در مقاله ای ابراز نگرانی کرده بودند که تاثیرات مخرب بیماری کووید-19، آینده و ادامه حیات روزنامه‌نگاری را در همه کشورها به خطر‌انداخته و چه بسا روزنامه‌نگاری در معرض انقراض قرار بگیرد.
یافته‌های این پیمایش نشان می‌دهد در حالی که مردم جهان برای در امان ماندن از ابتلا و مرگ بر اثر بیماری کووید -19 و دریافت اطلاعات درست، باید به «روزنامه‌نگاری مستقل» تکیه کنند، اما در شرایطی ناباورانه، روزنامه‌نگاران با چالش‌هایی مانند بحران سلامت و بهداشت روانی، تهدید جانی و نیز سانسور مواجه شده‌اند. ادامه حیات رسانه‌ها نیز به خطر افتاده و آنها با “ورشکستگی مالی و تهدید آزادی رسانه‌ها” مواجه شده‌اند.
به گفته 46 درصد روزنامه‌نگاران شرکت‌کننده در این پیمایش، «سیاستمداران و مقامات کشورها، منبع اصلی انتشار اطلاعات نادرست» هستند. همچنین 81 درصد روزنامه‌نگاران گفته‌اند که «دستکم هر هفته با اطلاعات نادرست» مواجه شده‌اند. همچنین «بیشتر از یک چهارم آنها هر روز اطلاعات نادرست» دریافت کرده‌اند. به گفته این روزنامه‌نگاران، «در شبکه اجتماعی فیسبوک، بیشترین اطلاعات نادرست» منتشر شده است.
تقریباً نیمی از این روزنامه‌نگاران گفتند که منابع خبری آنها از مصاحبه و دادن اطلاعات به خبرنگاران در روزهای شیوع بیماری کووید-19، «احساس ترس و نگرانی» داشته‌اند. همچنین 30 درصد روزنامه‌نگاران گفتند مسئولان رسانه‌های‌شان در زمان موج اول همه‌گیری کرونا، «حتی یک وسیله محافظتی و بهداشتی» در اختیار گزارشگران خط مقدم پوشش خبری این بحران قرار نداده‌اند و 70 درصد پاسخ‌دهندگان همچنین تصریح کردند که عوارض ناگوار بهداشت و سلامت روان خبرنگاران در زمان پوشش خبری بیماری کووید-19، «سخت‌ترین چالش» آنها بوده است.
یکی از اهداف این پیمایش جهانی، بررسی ابعاد و میزان لطمات و فشارهای وارده بر خبرنگاران و همکاران رسانه‌ها در همه کشورها از جمله در دموکراسی‌های غربی تا دیگر کشورهاست. پیش از این، دست‌اندرکاران نهادها و مراکز تحقیقاتی روزنامه‌نگاری ابراز نگرانی کرده بودند که از زمان شیوع ویروس کرونا در همه کشورها و طی کمتر از یکسال گذشته، «حاکمان خودکامه و مستبد» از این وضعیت سوء‌استفاده کردند و ضمن تحت فشار گذاشتن خبرنگاران و تهدید امنیت جانی آنها، نه تنها در روند اطلاع‌رسانی درست، شفاف و حرفه‌ای، اختلال ایجاد کردند، بلکه آزادی رسانه‌ها را هم به خطر انداخته‌اند.
در این وضعیت به روزنامه‌نگاران حمله و قوانین علیه آنها به کار گرفته می‌شود. دولت‌ها همچنین ضمن سرکوب فعالیت خبرنگاران، در روند کار حرفه‌ای آنها نیز مانع‌تراشی می‌کنند.
سالنامه «روزنامه‌نگاری و پروژه همه‌گیری»
به گفته دست‌اندرکاران این پیمایش، در آینده مجموعه‌ای با نام «روزنامه‌نگاری و پروژه همه‌گیری»، به شش زبان و شامل گزارش‌های تحلیلی مبتنی بر تحقیقات منتشر خواهد شد. در این مجموعه موضوعاتی شامل موارد زیر مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد:
• عوارض شیوع بیماری کووید-19 بر روندهای حرفه‌ای روزنامه‌نگاری
• تهدیدها علیه آزادی رسانه‌ها و امنیت روزنامه‌نگاری و نیز نحوه مواجه روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها
• تلاش روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها برای مقابله و مبارزه با اطلاعات نادرست درباره کرونا.
دست‌اندرکاران این پیمایش با نگرانی از اینکه در زمان شیوع کووید-19، روزنامه‌نگاری با تهدید جدی «نابودی» مواجه شده است، تصریح کردند که انجام تحقیقات می‌تواند به شناسایی چالش‌ها و پیدا کردن راه‌حل‌های موثر برای همگرایی و نجات آینده روزنامه‌نگاری کمک کند.
ترجمه: مهران بهروزفغانی
روزنامه‌نگار و پژوهشگر علوم ارتباطات
انتهای پیام/ منبع: icfj.org/our-work/journalism-and-pandemic-survey
